نسل دوم ۱۹۶۳ _ ۱۹۵۶

در سال ۱۹۴۸ اختراع ترانزیستور تحول عظیمی در روند توسعه کامپیوترها ایجاد کرد. ترانزیستورها به جای لامپ های خلاء در تلویزیون ها، رادیوها و به ویژه در کامپیوترها مورد استفاده قرار گرفتند.

مهمترین مزیت اختراع ترانزیستور این بود که باعث می شد ابعاد کامپیوتر کوچک شده و فضای بسیار کمی را به خود اختصاص دهد و در سرعت محاسبات و کاهش مصرف انرژی نیز سهم بسزایی داشت. نخستین کامپیوترهایی که از این تکنولوژی به صورت گسترده استفاده کردند ابرکامپیوترهای اولیه بودند که طرح کامپیوتر «Stretch» توسط «IBM» و طرح کامپیوتر «LARC» توسط «اسپری راند» بر این اساس بود. هر دوی این کامپیوترها در لابراتوار انرژی اتمی ساخته شده بودند و به این خاطر دانشمندان می توانستند حافظه بیشتری را به این کامپیوترها اختصاص دهند.این دستگاه ها بسیار گران بودند و با اینکه برای کارهای تجاری و بازرگانی مفید بودند اما به خاطر قیمت بسیار بالا گیرایی زیادی نداشتند و تنها در برخی ارگان های دولتی و استراتژیک مورد استفاده قرار می گرفتند. در کامپیوترهای نسل دوم از زبان اسمبلی به جای (صفر و یک )استفاده می شد و از میزان مشکلات و محدودیت های رمز دودویی کاسته بود. دهه ۶۰ میلادی استقبال فوق العاده ای از این نسل از کامپیوترها شد و در بسیاری مراکز مورد استفاده قرار گرفت. کامپیوترهای نسل دوم از ماکت های اجرایی قبل از ساخت نیز بهره می بردند. در این نسل تجهیزاتی مانند پرینترها، انواع حافظه های جامد و فیزیکی قابل افزایش و سیستم عامل های اولیه و برنامه های داخلی مورد استفاده قرار گرفت. نخستین کامپیوتر در سال ۱۹۶۳ مینی رایانه ای  بنام پی‌دی‌وی ۸ توسط شرکت دک معرفی گردید.و در این نسل ساخته شد.

از ماشین های معروف این نسل می توان IBM 1401 ،IBM 1620 و IBM 7000 را نام برد.کامپیوترهای نسل دوم در واقع اولین کامپیوترهایی بودند که غیر از دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی،در مؤسسات دولتی و شرکتهای خصوصی برای انجام امور غیر علمی نیز به کار گرفته شدند.در واقع از آن زمان ، کامپیوتر به عنوان یک ابزار مدیریت و پردازش داده ها در سطح وسیع، در بسیاری از کشورهای جهان به کار گرفته شد.

اولین کامپیوتری که در ایران نصب گردید ازنسل دوم و مدل IBM 1620 بود که در

سال 1341 در کنسرسیوم نفت تهران به کار گرفته شد و همچنین سرشماری

سال 1345 نیز با استفاده از کامپیوترهای نسل دوم(IBM 1401) انجام گردید.

مشخصات کلی کامپیوتر های نسل دوم: 

1.      از ترانزیستور در آنها استفاده شد.
2.      سرعت عمل آنها حدود یک میلیونیم ثانیه بود.
3.       ظرفیت حافظه آنها حدود 30000 کلمه بود و حافظه های کمکی نیز در این نسل به وجود آمدند.
4.     دارای کاربردهای عمومی یا همه منظوره بودند.
5.        زبانهای برنامه نویسی آنها ، فوق العاده آسان بود.
6.        دارای حجم بسیار کمتری بودند.
7.       از حلقه های کوچک مغناطیسی به عنوان حافظه در آنها ، استفاده می شد.